Η μηνιαία σύναξη της Παναγίας Παραμυθίας με εισηγήτρια την Καθηγουμένη της Ιεράς Μονής Κατερινούς Μαριάμ Μοναχής,

Στις 13 Μαρτίου 2019, πραγματοποιήθηκε η μηνιαία σύναξη της Παναγίας Παραμυθίας με εισηγήτρια την Καθηγουμένη της Ιεράς Μονής Κατερινούς Μαριάμ Μοναχής, με θέμα την
αυτογνωσία μέσα από τα κείμενα του Αγίου Νεκταρίου.
Το «γνώθι σαυτόν» είναι βιβλίο του Αγίου με κείμενα αυτογνωσίας, που απαντούν στην ανάγκη του ανθρώπου κάθε εποχής να γνωρίσει σε βάθος τον εαυτό του, για να πλησιάσει τον Θεό. Ο άνθρωπος ως εικόνα του Θεού μπορεί να γνωρίσει τον εαυτό του με τις ηθικές δυνάμεις, τις δοσμένες πλούσια από το Θεό: τη δύναμη του νου, την ελεύθερη βούληση και τη δυνατότητα για γνώση. Με αυτές γνωρίζει τον εαυτό του και καταλαβαίνει καλά τα καθήκοντα προς τον ίδιο, προς τον πλησίον του και προς τον Θεό.
Ο Άγιος Νεκτάριος αναλύοντας το γνωμικό αυτό, αφήνει καθαρά και με σαφήνεια να διαφανεί ότι η αυτογνωσία, θεωρείται προϋπόθεση της θεογνωσίας, ενώ, όπως γράφει, ο κοσμούμενος με το χάρισμα της αυτογνωσίας άνθρωπος αποβαίνει, «τόπος και θρόνος Κυρίου». Μελετώντας ο Άγιος το γνωμικό παρατηρεί: «Αλήθεια, φοβερό πράγμα είναι η άγνοια, γιατί γίνεται αιτία πολλών κακών στους ανθρώπους. Γιατί, αυτός που γνωρίζει τον εαυτό του δεν φουσκώνει από εγωϊσμό ούτε έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, αλλά πριν απ’ όλα γνωρίζει τις ελλείψεις του και τα ελαττώματά του, συγκρίνοντας συνεχώς τον εαυτό του με το ιδανικό πρότυπο, προς το οποίο οφείλει να μοιάζει μια και βλέπει καθαρά πόσο απέχει από αυτό. Συγχρόνως, όμως, η γνώση διδάσκει ποιοι είμαστε και ποιοι οφείλουμε να γίνουμε. Σύμφωνα μ’ αυτά», συνεχίζει ο Άγιος, «η γνώση είναι η αληθινή σοφία και η επιστήμη των επιστημών. Χωρίς το Γνῶθι σαυτόν δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε τέλεια επιστήμη ούτε ορθή αγωγή». Η τοποθέτησή του Αγίου επικυρώνεται από το γνωστό χωρίο του Πλάτωνα στον «Μενέξενο»: «πᾶσά τε ἐπιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία, οὐ σοφία φαίνεται». Η αρχαία φιλοσοφία ανύψωσε τον έλληνα «προς το θείον» από τον φυσικό στον πνευματικό κόσμο.
Ο Άγιος Νεκτάριος στο «γνώθι σαυτόν» αντιπαραθέτει την εικόνα του υλιστή ανθρώπου με τον πνευματικό άνθρωπο. Ο πνευματικός άνθρωπος είναι όντως γεμάτος ελπίδα και αγάπη, δίκαιος, αληθινός, ταπεινός. Ο άπιστος εστιάζει στα φαινόμενα και δεν κατανοεί το νόημα της αληθινής ζωής. Ο πιστός όμως δεν εξαντλεί την αξία της ζωής στα φαινόμενα και κρίνει ότι τα γεγονότα του κόσμου δεν είναι το άπαν. Πιστεύει στη φωνή του Θεού μέσα του, «ως κατ’ εικόνα Του» και ανταποκρίνεται στη φωνή της συνείδησής του, αν ελεύθερα πράττει καλώς και αν υπακούει στο θέλημα του Θεού. Ανακαλύπτει τα πάθη της ψυχής του, τα αποστρέφεται και φροντίζει για τη θεραπεία τους. Ελκύεται από τις αρετές και αγωνίζεται συνεχώς να γίνει ομοίωμα Θεού.