Έχουμε ξεκινήσει με λάθος τρόπο…..

Έχουμε ξεκινήσει με λάθος τρόπο…..

 [Γράφει ο συνεργάτης  του Δικτύου  Ενεργών Πολιτών  «Act now – ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ» Michel Konitz Δικηγόρος - Ποινικολόγος]

Αφιέρωσα 40 (1978-2017) χρόνια από την ζωή μου υπερασπιζόμενος παράνομους, μικρής ή μεγάλης εμβέλειας. Έτσι μπόρεσα να διαπιστώσω πως η

απάντηση της δικαιοσύνης ως προς τους μικροεγκληματίες (βαποράκια, μικροκλοπές) ήταν συχνά και συστηματικά  υποδειγματικής αυστηρότητας με ποινές εγκλεισμού, χωρίς δικαίωμα αναστολής.

Αν η γαλλική εμμονή για την ασφάλεια αντικατασταθεί αύριο από μια εμμονή για την διάσωση του πλανήτη, θα έχουμε κάποιο λόγο να είμαστε αισιόδοξοι.

Είμαστε όμως πολύ μακριά ακόμα από αυτόν τον στόχο.

Πρόσφατα στον τηλεοπτικό σταθμό France inter, υπήρχε μια καθημερινή εκπομπή στο τέλος της οποίας   ο τηλεπαρουσιαστής ρωτούσε τον καλεσμένο: κι εσείς τι κάνετε για το περιβάλλον;

Οι απαντήσεις ήταν συγκεχυμένες, οι προσκεκλημένοι έδειχναν με αυτοϊκανοποίηση υπερήφανοι που ξόδευαν λίγο λιγότερο νερό, ή δεν χρησιμοποιούσαν τόσο συχνά το αυτοκίνητό τους, ή που χαμήλωναν λίγο την θέρμανση τον Χειμώνα, ωστόσο κανείς τους δεν είπε:  «Ναι, είναι αλήθεια δεν έχω κάνει σπουδαία πράγματα, δεν ασχολούμαι αρκετά..» και κανένας δεν ανέφερε μια ουσιαστική ανατροπή, όπως  αλλαγή του τρόπου ζωής του  ή ότι έγινε μέλος ενός συλλογικού έργου περιβαλλοντικής άμυνας.

Αν και  οι μεμονωμένες πρωτοβουλίες είναι απαραίτητες προκειμένου να προστατέψουμε το περιβάλλον, ωστόσο δεν αφορούν στο ίδιο το διακύβευμα. Οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν πως βρισκόμαστε σε πόλεμο και πως για να τον κερδίσουμε πρέπει να δεσμευτούμε συλλογικά.

Η κρίση του Covid-19 αποκάλυψε κάτι πολύ ανησυχητικό  και ενοχλητικό, πως όταν οι άνθρωποι πεθαίνουν, όταν ο ιός είναι εδώ, παρών, το κράτος κινητοποιείται, λαμβάνει αποφάσεις που περιορίζουν τις ελευθερίες και που γενικά στο σύνολό τους γίνονται αποδεκτές από τον πληθυσμό  διότι υπάρχει ο κίνδυνος.

Είμαστε λοιπόν σε θέση να ανταποκριθούμε σε έναν  άμεσο κίνδυνο που εισβάλει, αλλά ανίκανοι να προβλέψουμε μια πολύ πιο σοβαρή καταστροφή η οποία πλησιάζει όλο και περισσότερο κάθε μέρα που περνά και της οποίας εμείς είμαστε η  αιτία.  

Ωστόσο  γνωρίζουμε πως από τώρα και στο εξής αν δεν δράσουμε άμεσα οι συνέπειες θα είναι τρομακτικές. Δεν χρειάζεται να είσαι σπουδαίος επιστήμονας για να διαπιστώσεις ότι υπάρχουν όλο και λιγότερα έντομα, όλο και λιγότερα πουλιά, πως τα ποτάμια στερεύουν και τα ψάρια εξαφανίζονται.

Γιατί λοιπόν δεν έχει γίνει τίποτα ή σχεδόν τίποτα; Πιθανόν γιατί ο κατακλυσμός δεν θα έρθει αύριο αλλά σε μερικά χρόνια.

Οι πολιτικοί σκέφτονται μόνο την επόμενη επανεκλογή τους, οι πλούσιοι το επόμενο τελευταίου τύπου αυτοκίνητο που θα αγοράσουν και οι φτωχοί πως θα μπορέσουν να τελειώσουν τον μήνα χωρίς να χρεώσουν πολύ τις κάρτες.

Φυτοζωούμε απεγνωσμένοι μέσα σε ένα   υπερφορτισμένο παρόν που μας εμποδίζει να σκεφτούμε καθαρά το αύριο.

Η θεραπεία κατά του άγχους που μας προτείνει το νεοκαπιταλιστικό σύστημα είναι η «ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ», αυτή η οποία μας  σπρώχνει σε ένα μέλλον χωρίς διέξοδο.

Οπότε τι πρέπει να κάνουμε, πώς να ξεκινήσουμε την «αντίσταση» και να αποφύγουμε να  συμβάλουμε, παθητικά ή ενεργητικά,  στο μακελειό του πλανήτη μας εξαφανίζοντας τη ζωή, εξαφανίζοντας την Βιοποικιλότητα.

Όλος σχεδόν ο κόσμος γνωρίζει την παραβολή του καλοκάγαθου μικρού πουλιού που το αποκαλούμε Κολίβριο: «κάποιος κακός βάζει φωτιά στο δάσος, ξεσπά μεγάλη πυρκαγιά και ο καθένας εκεί είναι ταραγμένος και όλοι μαζί διαφωνούν για το πώς θα δράσουν, όμως το καλοκάγαθο κολίβριο, χωρίς να πτοηθεί,  πηγαινοέρχεται στο ποτάμι για να πάρει νερό στο μικρό του ράμφος και να έρθει να το ρίξει στη φωτιά…» Ιδού πως πρέπει να δράσουμε σύμφωνα με ορισμένους και  τι πρέπει να κάνουμε μπροστά στον κίνδυνο που μας καραδοκεί, ο καθένας όπως το μικρό κολίβριο οφείλει να συνεισφέρει προσωπικά…. Όμως με τέτοιες μεθόδους οι πυρκαγιές δεν πρόκειται να σβήσουν.

Το Κολίβριο του σήμερα δεν πρέπει να ενεργήσει με αυτόν τον τρόπο. Εκτός από το να φέρει μερικές σταγόνες νερό, πρέπει να καλέσει και την Πυροσβεστική Υπηρεσία, να καταγγείλει στην αστυνομία τον εμπρηστή προκειμένου να τον συλλάβουν, να τον δικάσουν και να τον καταδικάσουν, όλα τα κολίβρια του δάσους δεν θα έχουν καμία τύχη αν μόνα τους προσπαθήσουν να σβήσουν τη φωτιά.      

Όλες οι μελέτες αποδεικνύουν ότι δεν είναι μόνο η ατομική συμπεριφορά που θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση  του κινδύνου  που πλησιάζει. Εάν η ευνομούμενη Πολιτεία δεν λάβει ριζικές νομικές αποφάσεις και δεν τις επιβάλει  δεν έχουμε καμία πιθανότητα να κερδίσουμε αυτόν τον πόλεμο.

Δηλαδή, εκτός από την υιοθέτηση ηθικής ατομικής συμπεριφοράς και την  αναδιοργάνωση των ενεργειών αποκατάστασης ή διατήρησης της φύσης, οι συνειδητοί πολίτες πρέπει επίσης να ενεργούν μέσω οργανώσεων για την προστασία του περιβάλλοντος με στόχο να καταγγείλουν και να οδηγήσουν στα δικαστήρια όσους διαπράττουν μαζικά εγκλήματα κατά της φύσης, δηλαδή εναντίον αυτών που διαπράττουν μεγάλης κλίμακας ρύπανση.

Αλλά ας είμαστε ξεκάθαροι, αφενός το νομοθετικό οπλοστάσιο παραμένει ανεπαρκές, οι  δε προβλεπόμενες κυρώσεις είναι πολύ ελαφρές.

Πώς  δικαιολογείται   ότι όταν ένα νεαρό άτομο διαπράττει μια μικροκλοπή σε μια υπεραγορά ή κάνει το βαποράκι οδηγείται  άμεσα στη φυλακή ενώ ένας  μεγάλης κλίμακας ρυπαίνων δεν διατρέχει απολύτως κανέναν κίνδυνο εκτός του να του επιβληθεί ένα μικρό πρόστιμο, πολύ κατώτερο των κερδών που αποκομίζει ετησίως παραβιάζοντας τον νόμο και το οποίο (πρόστιμο) ούτως ή άλλως δεν θα πληρώσει ο ίδιος αλλά θα καταβληθεί από την ίδια την Εταιρεία στην οποία αυτός είναι μέτοχος ή διευθύνων σύμβουλος.

Ποιος από τους δύο πλήττει περισσότερο την κοινωνία; Αυτός που γίνεται βαποράκι ή μικροκλέφτης τις περισσότερες φορές για να επιβιώσει ή αυτός που μολύνει ένα ποτάμι εξολοθρεύοντας τόνους ψαριών; Ο μικροκακοποιός μόλις που επιβιώνει ενώ ο μεγάλος ρυπαίνων ευημερεί.

Πρέπει να ξυπνήσουμε, την πραγματική ανασφάλεια την δημιουργεί η οικολογική κρίση. Βέβαια  για να κερδίσουν τις εκλογές είναι καλύτερα να δηλώσουν ότι αγωνίζονται ενάντια στην παραβατικότητα παρά να τα βάλουν με τις πολυεθνικές που επιπλέον στις μέρες μας  παρουσιάζουν δήθεν οικολογικές ιδιότητες στα προϊόντα τους. Το σλόγκαν που επικρατεί σήμερα ανάμεσα σε πολιτικούς και επιχειρηματίες είναι: « Ας προσπαθήσουμε να φαινόμαστε δήθεν ηθικοί και ότι αυτό θα είναι καλό για τον πλανήτη»

Συχνά μας παίρνουν τα αυτιά με συνθήματα του στυλ : « Η Οικολογία δεν πρέπει να είναι τιμωρητική…»  Ωστόσο μόνο ένα από τα δύο ισχύει ή η κατάσταση είναι και παραμένει πολύ σοβαρή, ο κίνδυνος είναι επικείμενος, τα γεγονότα που θα ακολουθήσουν δραματικά ή έχουμε ακόμα καιρό και η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Την απάντηση δυστυχώς την ξέρουμε, είμαστε σε πόλεμο τον οποίο προς το παρόν χάνουμε.

Καθήκον όλων μας, πέρα από την ηθική ατομική συμπεριφορά, είναι να αναλάβουμε συλλογικά έναν αγώνα, να (ξε) κουνηθούμε, να παλέψουμε και να αντισταθούμε  λαμβάνοντας μέτρα ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων. Μένοντας απαθείς είναι σαν να συνεργαζόμαστε με όλες τις αρνητικές δυνάμεις για την καταστροφή της ζωής, της βιοποικιλότητας, δηλαδή της ίδιας μας της ζωής γιατί είμαστε μέρος αυτής της βιοποικιλότητας.

Για το Δίκτυο Ενεργών Πολιτών  «Act now – ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ»

Michel Konitz, Δηκηγόρος

Μετάφραση από τα γαλλικά της Κωνσταντίας Τραμπάζαλη