Αιτωλίας και Ακαρνανίας Δαμασκηνός: Ας γίνει η Θεία Κοινωνία η πιο συχνή τροφοδοσία μας, η στήριξη της κάθε αδυναμίας μας, η ενίσχυση της ελπίδος μας

Του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού

Κατά την τελετή της αρτοκλασίας, ακούγεται ένας από τους ωραιότερους και πιο αγαπητούς ύμνους της ορθόδοξης λατρείας μας: «Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν. Οι δε εκζητούντες τον Κύριον, ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού». 

Υπέροχο το μήνυμα του ύμνου αυτού. Βαθύτατες είναι και οι πνευματικές του προεκτάσεις. Κρύβει, όμως, και μία αντίφαση: Ο πλούσιος, ο οποίος

αφιέρωσε όλη του την ύπαρξη στην απόκτηση των θησαυρών του κόσμου τούτου, θα στερηθεί την τροφή, και του σώματος και της ψυχής του. Αντίθετα, ο φτωχός για τα μάτια του κόσμου, αυτός που έστρεψε την καρδιά του στους θησαυρούς ενός κόσμου άλλου, και εκείνος θα αποκτήσει και δεν θα στερηθεί ούτε αυτού του κόσμου τα αγαθά.  

Αυτής της παράξενης αντίφασεως η εξήγηση βρίσκεται στην σημερινή ευαγγελική περικοπή. Πρωταγωνιστής, βεβαίως, είναι ο Κύριός μας. Συμπρωταγωνιστές του όμως είναι δέκα χιλιάδες άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά.

Τι ζητούν αυτοί οι άνθρωποι και ακολουθούν τον Χριστό κατά πόδας; Ζητούν παρηγοριά, ζητούν ίαση, ζητούν νόημα ζωής, ζητούν ξεπέρασμα της λύπης από την φθορά, ζητούν υπέρβαση του φόβου του θανάτου. Έχουν εγκαταλείψει τις δουλειές τους, έχουν αδιαφορήσει για την ξεκούραση, την διατροφή, την επιστροφή τους. Όλο τους το ενδιαφέρον, όλη τους η καρδιά είναι στραμμένη προς Εκείνον που τους προσφέρει ρήματα ζωής αιωνίου. Και Εκείνος δεν τους απογοητεύει· διδάσκει, παρηγορεί, γιατρεύει.

Για ώρες Τον ακούν και η ψυχή τους χορταίνει. Σύντομα, όμως, το ανθρώπινο σώμα ζητά τα «δικαιώματά» του. Έρχεται η κούραση τον ανδρών, έρχεται η εξάντληση των γυναικών με τα μικρά παιδιά στα χέρια, έρχεται  η πείνα και για υλική τροφή. 

Την αγωνία τους αντιλαμβάνονται οι μαθητές και την μεταφέρουν στον Χριστό. Κι Εκείνος, βάζοντας τα πνευματικά σε δεύτερη μοίρα, φροντίζει αμέσως για τις ανάγκες του σώματος. Απευθύνεται στους μαθητές Του: «Δώστε τους εσείς να φάνε».

Τί να δώσουν όμως; Ασήμαντη η τροφή που βρέθηκε διαθέσιμη το δειλινό της ημέρας εκείνης: Πέντε ψωμιά και δύο ψάρια. Αυτά όμως τα ασήμαντα έγιναν η πρώτη ύλη για το μεγάλο θαύμα. Τα κρατά στα άχραντα χέρια Του και τα αυξάνει σε τροφή υπεράφθονη.

Μαζί με τον θαυμασμό μας, όμως, ας προσέξουμε και κάποιες αποκαλυπτικές λεπτομέρειες:

Πρώτα, την στάση που έχει ο Κύριος απέναντι στα υλικά αγαθά και κατ’ επέκταση, στις υλικές ανάγκες του ανθρώπου.  Κατά την ημέρα εκείνη, δέκα χιλιάδες άνθρωποι έγιναν μάρτυρες ενός θαύματος αλλά και μίας αποκαλύψεως: Της προνοίας του Θεού που θέλει το αγαπημένο του πλάσμα να μην στερηθεί τίποτα, ούτε στο σώμα, ούτε στην ψυχή του. Και μάλιστα, η, κατά πολλούς, περιφρονημένη ύλη, κατά την ημέρα εκείνη, έγινε μέσο αποκαλύψεως της θαυματουργικής δυνάμεως του Θεού, αλλά και της άπειρης φιλανθρωπίας Του.  Πολύτιμο το δίδαγμα αυτό για όλους μας! Η αληθινή αγάπη δεν αδιαφορεί για τις υλικές ανάγκες των ανθρώπων. Ο άνθρωπος πρέπει να θρέψει και τα δύο συστατικά του, ψυχή και σώμα.  Αν θέλουμε η αγάπη μας να μιμηθεί την αγάπη του Θεού, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε την διπλή αυτή ανάγκη του κάθε ανθρώπου.

Υπάρχει όμως και κάτι δεύτερο: Δεν μοιράζει ο Κύριος στον όχλο τα πολλαπλασιασμένα αγαθά. Το έργο αυτό αναθέτει στους μαθητές Του. Αυτοί γίνονται η προέκταση του δικού Του χεριού και της δικής Του καρδιάς, ώστε κανείς, απολύτως κανείς, να μην μείνει πεινασμένος. Αλλά και τα δώδεκα (12) κοφίνια των περισσευμάτων δεν αποτελούν τυχαίο γεγονός. Είναι σαν να παραδίδει ένα κοφίνι σε κάθε έναν από τους δώδεκα μαθητές του και να προαναγγέλλει την μετέπειτα αποστολή τους. Εκείνη την ώρα δεν είπε τίποτα, η εντολή του όμως ακούγεται ξεκάθαρα μέσα στους αιώνες και απευθύνεται, όχι μόνον  προς τους Αποστόλους, αλλά και προς όλους εκείνους που επιθυμούν να Τον ακολουθήσουν: «Πάρτε τα περισσεύματα αυτά ως ανάμνηση της δυνάμεως και της αγάπης μου και σκορπιστείτε στον κόσμο, αποκαλύπτοντας τον έναν και αληθινό Θεό, τον Μόνο που μπορεί να χαρίσει υπεράφθονη τροφή σε ψυχή και σώμα».

Οι άνθρωποι, μακριά από τον Θεό, κοπιάζουν, αλλά ο καρπός των κόπων τους είναι καταδικασμένος να δαπανάται διαρκώς μέχρις ότου εξαντληθεί. Το απλό, όμως, πρόσφορο που παραδίδεται στα χέρια του ιερέα είναι από το ίδιο υλικό που ήταν φτιαγμένα και τα πέντε ψωμιά του θαύματος της σημερινής περικοπής. Η Χάρις του Θεού, η οποία το μεταβάλλει σε Σώμα και Αίμα Χριστού,  γίνεται τροφή αδαπάνητη για το σώμα και την ψυχή εκείνου που το λαμβάνει. Ο Ίδιος ο Θεός προσφέρεται ως τροφή σ’ εμάς, τους τραυματισμένους και πεινασμένους. Τι περισσότερο να ζητήσει κανείς και πως να ανταποδώσει την υπερκόσμια αυτή προσφορά;

Αυτός είναι ο κύριος λόγος που συγκεντρωνόμαστε κάθε Κυριακή για να δεχτούμε την τροφή του επουράνιου Ζωοδότη μας και να απευθύνουμε Θεία Ευχαριστία προς Εκείνον, ο Οποίος διαρκώς είναι διαθέσιμος να μας χαρίσει ζωή και περισσότερο από ζωή.

Όσο για τους ιερείς που μας μεταδίδουν την Θεία Κοινωνία, δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να ακολουθούν την θεία κληρονομιά των μαθητών και Αποστόλων του Κυρίου μας: Την μετάδοση του Σώματος και του Αίματος του Χριστού ως δώρο αδαπάνητο και ικανό να χαρίζει στην ανθρώπινη ύπαρξη την πληρότητα και τον χορτασμό. 

Εάν κατανοήσουμε όλα αυτά με τον νου, αλλά, κυρίως, με την καρδιά μας, θα αντιληφθούμε και την σημασία της συχνής Θείας Κοινωνίας. Πασχίζουμε καθημερινά για τα υλικά αγαθά, αν και ξέρουμε πως ποτέ δεν είναι αρκετά και πως, αργά η γρήγορα, θα τα αποχωριστούμε. Την τροφή όμως της ψυχής, αν και διατίθεται διαρκώς και απαιτεί από μας μόνον την προθυμία και την πίστη μας, την αμελούμε, αν και ξέρουμε πως αποτελεί πύλη εισόδου στην αιωνιότητα. Όπως οι πλούσιοι του κόσμου τούτου, αφοσιωνόμαστε στην απόκτηση προσωρινού και φθαρτού πλούτου, καταδικάζοντας τον εαυτό μας σε μια διαρκή και αναπόφευκτη εξασθένηση των δυνάμεών μας. Κι όμως, κάθε Κυριακή, στο Άγιο Ποτήριο, μας περιμένει μία αδαπάνητη  τροφή, ικανή να θρέψει ολόκληρη την ύπαρξή μας και να μας χαρίσει πλούτο αιώνιο.

Ας γίνει, λοιπόν, η Θεία Κοινωνία η πιο συχνή τροφοδοσία μας, η στήριξη της κάθε αδυναμίας μας, η παρηγοριά της κάθε λύπης μας, η ενίσχυση της ελπίδος μας, το φάρμακο κάθε ασθένειας, η αναζωογόνηση της αγάπης μας για τους αδελφούς μας, η αναθέρμανση της ευγνωμοσύνης μας προς τον Θεό. Κυρίως όμως, η συχνή Θεία Κοινωνία ας γίνει ο ίδιος ο Χριστός, ο εγκατεστημένος μέσα μας, η πηγή κάθε αγαθού και ο  ασύγκριτος θησαυρός μας.